Biseksualiteit als innerlijk transitiepad: van mono he en mono ho naar polybi ‘and beyond’

Wat een belevenis!
Twee in elkaar overlopende Europese conferenties over biseksualiteit. Anderhalve dag EuroBiReCon16 (research) en twee en een halve dag EuroBiCon16 (activisme). Donderdag 28 t/m zondag 31 juli in Amsterdam.
Ik ben deze gebeurtenis nog aan het verwerken. Dit zijn eerste indrukken.

Voor mij was deze EuroBiCon vooral een re-connection. Een heraansluiting bij de beweging waar ik in de jaren ’80 en ’90 intensief bij betrokken was, onder meer als mede-initiatiefnemer van Gobi, een Nijmeegse organisatie rond het thema biseksualiteit.

We zijn nu dik twee decennia verder en zo heel veel lijkt er niet veranderd. De thema’s zijn nog dezelfden, zoals bi erasure, zoals dat nu wordt genoemd. Dat is het wegdrukken van het bi-zijn uit het openbare leven, uit de psyche en uit de geschiedschrijving.

Zo viel mij op dat Gobi geen eerlijke plaats heeft gekregen in een – overigens bijzonder gedegen en uitgebreide – onderzoeksgids van de LGBT-beweging in Nijmegen. Gobi ontbreekt in de lijst met ‘geverifieerde organisaties’ en vreemd genoeg ook in de lijst met ‘ongeverifieerde organisaties’. Wel wordt op twee plaatsen zonder verdere uitleg vermeld dat er archieven zijn van iets dat Gobi heet. Dat is geen faire plek, omdat Gobi 20 jaar heeft bestaan, een gemengde groep had, een vrouwengroep en een jongerengroep. Gobi stond middenin de Nijmeegse en landelijke LGBT-beweging en heeft deze op tal van manieren ondersteund. Daar is niks van terug te vinden in deze gids. Het is weggegomd. Erased. Er is strak overheen gekeken.

Klagen daarover heeft geen zin. We moeten zelf onze bi-geschiedenis reconstrueren en te boek stellen, want als we niet oppassen zijn we die dadelijk kwijt.

Een duidelijk verschil met 20 jaar geleden – signaleerde ik tijdens beide conferenties – is de invloed van de gender studies. Het bi-zijn is inmiddels een erkend onderwerp in de sociale wetenschap. En eerlijk gezegd weet ik niet of we daar nu zo blij mee moeten zijn. Mijn gevoelens hierover zijn dubbel. Aan de ene kant is het heel goed dat er wetenschappelijk onderzoek gedaan wordt naar ‘ons’. Met hoevelen zijn we? Waar zitten we mee? Hoe kunnen we onze leef- en werkcondities verbeteren? Enzovoort. Heel mooi.

Maar… er komt met deze research ook een begrippenkader mee dat mij intuïtief tegen de borst stuit. Is die mainstream sociale wetenschap wel zo vooruitstrevend? Gaat die ons werkelijk wel helpen? Ik heb zo mijn bedenkingen. Ze hard maken vergt een flinke studie van al dit wetenschappelijke materiaal en ik hoop maar dat iemand hier eens flink de tanden in gaat zetten. De onderzoeksvraag luidt dan: is het mensbeeld in de huidige sociale wetenschappen bevorderlijk voor de emancipatie van mensen met een biseksuele leefstijl dan wel met een gewenste biseksuele leefstijl? (terzijde: het woord emancipatie heb ik tijdens de researchconferentie nergens horen vallen, het lijkt om zeep te zijn)

Nieuw ten opzichte van 20 jaar geleden is ook de discussie over polyamorie. Alhoewel.. destijds spraken we van open relaties. Er is inmiddels wel veel meer ervaring opgedaan met dit type relaties en dat levert goede tips en best practices op, zoals in de uitstekende workshop van Juliette Siegfried gebeurde. Ze gaf ons een hand-out die ik nog zal bewerken voor een latere posting op dit blog.

Bi en poly. Wat is een Machtige Combine!
Polybi. Wat een prikkelend woord!
Klinkt als kolibri en roept een beeld op van vlinderachtige vrolijkheid, levenslust en promiscuïteit.

En natuurlijk: er is volop mono bi. Iemand die van buiten bezien in een hetero-of homo-relatie vertoeft, kan van binnen bere bi zijn en heeft alle recht op erkenning van die status. Ook beide monogame partners kunnen innerlijk bere bi zijn. Alleen zitten ze wel in een zelfgekozen hok. Polybi blaast dat hok op. Boem!

Polybi is uiteraard ook een hok, maar wel een levendig hok. Te zijner tijd zal ook dat omvergeblazen worden. Boem2!

En wat blijft dan staan? Een vloeibare identiteit. Lichtwezens met een menselijk lichaam die zachtjes andere lichtwezens aanraken of even helemaal in elkaar opgaan en dan weer loslaten. Anders gezegd: wat dan resteert is louter liefde.

Materiaal
Voor de liefhebbers hier nog wat links naar research-materiaal dat op de EuroBiReCon16 ter sprake kwam: